Arabuluculuk Hizmetleri

Kural olarak iş uyuşmazlıklarında arabulucuya başvuru zorunlu tutulmuştur. İşçi alacakları ve tazminatları ile işe iade davalarıyla birlikte, ticari davalardan konusu bir miktar paranın ödenmesini içeren alacak ve tazminat taleplerine ilişkin uyuşmazlıklarda dava şartı olarak arabuluculuk kabul edilmiştir.

Ticari uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk, 19 Aralık 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, 01 Ocak 2019 tarihi itibariyle ise yürürlüğe girecektir.

Zorunlu Arabuluculukta Yetkili Büro Neresidir ? Arabuluculuğa başvuran taraf, başvurusunu; karşı tarafın yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna yapılacaktır. Karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yerindeki arabuluculuk bürosuna yapılan başvuru yeterli sayılacaktır.

Şunu ara: Zorunlu arabuluculuk Nasıl Başvurulur?
Itirazın iptali davalarında arabuluculuk şart mı?
İcra dairelerinde başlatılan icra takibine yapılan itiraz sonucu duran takibin devam etmesi amacıyla açılan “itirazın iptali davaları” zorunlu arabuluculuğa tâbidir. Dava açmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartıdır.

Arabulucuya başvurmak, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren, işe iade uyuşmazlıklarında, işçi ile işveren arasındaki tüm alacak verecek durumlarında ve tazminat konularında açılacak davalarda, bir şart haline gelmiştir ve oldukça gereklidir.

Hukuk fakültesi mezunu olmak, Mesleğinde en az 5 yıllık kıdemi bulunmak, Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından tutulan sicile kayıtlı olmak şeklinde ana şartlar sıralanabilir.

Zorunlu Arabuluculuk: Bazı uyuşmazlıklar için mahkemeye dava açmadan önce arabulucuya gitme zorunluluğu vardır. Zorunlu arabuluculuk, bu uyuşmazlıklar açısından dava şartıdır. Yani, arabulucuya gitmeden açılan dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir.

Bu kapsamda arabuluculuk sürecinin sonunda tarafların anlaşamaması halinde son tutanağı düzenlendiği tarihten itibaren 2 haftalık süre içerisinde davanın açılması gerekmektedir. Böylece arabuluculuk sürecinden sonrası için net bir düzenleme ile dava açma süresi açıklanmıştır.

İşe iade için 30 gün içinde arabulucuya başvurmak gerekir. Ancak, 30 günlük sürenin ne zaman başladığı konusunda hata yapanlar haklarını kaybediyor. Ücret ve kıdem-ihbar tazminatı için ise beş yıllık süre içinde başvurulabilir.

Arabuluculuk başvurusu; karşı tarafın ikamet adresinin veya iş yerinin bulunduğu yer Adalet Sarayı içerisinde yer alan Arabuluculuk bürolarına yapılır. Arabuluculuk bürosu bulunmayan yerlerde arabulucu sıfatı ile görevlendirilen Sulh Hukuk Mahkemesi Yazı İşleri müdürlüğüne başvuru yapılabilir.

Arabuluculuk Başvuru Yeri: Başvuru, yetkili mahkemenin bulunduğu yer arabuluculuk bürosuna, arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne yapılır. Arabulucu, komisyon başkanlıklarına bildirilen listeden belirlenir.

İtirazın iptali davalarının zorunlu arabuluculuk kapsamında olup olmadığını, ilişkinin esası belirler. Örneğin kira ilişkisinden kaynaklı alacaklar zorunlu arabuluculuk sürecine tabi olmadığından itirazın iptali davası da zorunlu arabuluculuk sürecine tabi değildir.

Arabuluculuk bürosuna başvurulmasından son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur ve hak düşürücü süre işlemez

Bu nedenle, yargılamaya konu dava yönünden, 7036 SY İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3/1. maddesi gereğince davanın açılmasından önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. … Bu sebeple mahkemenin; ” arabuluculuk başvurusunda bulunmanın tamamlanabilir dava şartı olmadığı” tespiti yasal düzenlemeye uygundur.

İş Mahkemeleri Kanunun 3. Maddesine ile dava açmadan önce arabulucuya başvurulması zorunlu hale getirilmiştir. Hükme göre kıdem, ihbar, fazla mesai, yıllık izin gibi tüm işçilik alacağı, işe iade davası ve tazminat davalarında mahkemeye başvurmadan önce arabulucuya gidilmesi zorunludur.

Arabulucu farklı kanallardan bulunabilir / sağlanabilir. Zorunlu (Dava şartı) arabuluculuk sürecinde taraflar bir arabulucu üzerinde anlaşamazlarsa arabulucu, ilgili arabuluculuk bürosu tarafından otomatik olarak atanır. Arabuluculuk Daire Başkanlığı sitesinden arabulucu listesinden bulunabilir.

Arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Bakanlığımızca yapılan yazılı sınavda başarılı olmak, gerekir. Bakanlıkça yapılacak sınavın yeri, tarihi, saati, sınava başvuru ve sınavla ilgili diğer hususlar Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü (www.higm.adalet.gov.tr) ve Daire Başkanlığımızın internet sitelerinde ilan edilmektedir.

Yetkili büro, beşinci fıkra uyarınca arabulucu görevlendirir.Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla bir hafta uzatılabilir.

Eğer taraflar anlaşamazsa, toplantı anlaşamama tutanağı ile sonlandırılır isteyen taraf dava yoluna başvurmakta serbesttir. Eğer taraflar karşılıklı yapılan görüşmeler neticesinde orta noktada buluşamaz veya taraf teşkili sağlanamadıysa arabulucu anlaşamama tutanağı tutar ve dava açılır.

Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.” Bu düzenlemeye göre; arabulucuya başvurmadan dava açılması durumunda dava usulden reddedilecektir.

Arabulucu olmak için mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunu olmak şarttır.

Dava şartı arabuluculuk, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması ve arabuluculuk sürecinin tamamlanmış olmasının, zorunlu olması anlamındadır. Bu sebeple, dava şartı arabuluculuk, zorunlu arabuluculuk olarak da adlandırılır.

Zorunlu arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hallerinde, arabulucuya emek ve mesaisine karşılık ödenecek ücret Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.

Aile hukuku kaynaklı davalarda bilhassa Boşanma davalarının neredeyse tümünde psikolojik, sözel, ekonomik, cinsel, sosyal, fiziksel şiddet vardır. Hal böyleyken yargılama yapılmadan şiddet olup olmadığının ayrımının yapılması olası değildir. Bu nedenle de aile hukuku uyuşmazlıklarında ARABULUCULUK asla MÜMKÜN DEĞİLDİR.

Arabuluculuk iptali için tarafların ya arabulucuya gerek kalmadan anlaşmaya varmaları ya da arabulucuya gitmekten vazgeçmeleri lazımdır. Fakat zorunlu arabuluculukta bu mümkün değildir. Mahkeme çekişmeye neden olan konu hakkında dava açmadan önce arabulucuya gidilmesini isteyebilir.

Arabuluculuk, uyuşmazlığın mahkeme dışı, hızlı ve kesin bir şekilde çözülmesini amaçlayan bir usul hukuku kurumudur. … İhtiyari Arabuluculuk: İhtiyari arabuluculuk, tarafların bir arabulucuya gitme zorunluluğu olmadığı halde uyuşmazlığın çözümü için dava açmadan önce arabulucuya başvurmayı tercih etmesidir.

İhtiyari arabuluculuk süreci, dava açılmadan önce arabulucuya başvuru hâlinde, tarafların ilk toplantıya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucu arasında sürecin devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varılıp bu durumun bir tutanakla belgelendirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

İşe iade davalarında zorunlu arabuluculuk sürecinin olması, tarafların ihtiyari olarak arabulucuya gitmelerine engel değildir. Bu nedenle dosyada yapılan ihtiyari arabuluculuk süreci yasal olarak mümkündür.

Dava şartı arabuluculukta ise arabulucu masraf talep edemez.İhtiyari arabuluculuk süreci içerisinde arabulucu masraflar için avans talep edebilir. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, ihtiyari arabuluculukta arabulucunun ücreti ve masraflar taraflarca eşit oranda karşılanır.

Son yapılan düzenlemede süreler kesin ve nettir. Bu nedenle zorunlu arabuluculuk süreci 3 hafta içerisinde en fazla bir hafta uzatılabilecek. Sonuç olarak en az 3 gün en fazla 30 gün içinde sonuçlanır.

İşçi-işveren uyuşmazlıklarında kıdem, ihbar, fazla mesai, yıllık izin gibi iş kanunundan doğan alacaklar ile işe iade taleplerinde arabuluculuk dava şartı olarak düzenlenmiştir. Sayılan bu uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmaması halinde, dava usulden reddedilecektir.

İhtiyari arabuluculuk ile ilgili başvurular, Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın Arabuluculuk Siciline kayıtlı olan arabulucular arasından seçilecek bir arabulucu ya da Derneğimiz gibi bir Arabuluculuk Merkezi ile doğrudan iletişime geçmek suretiyle yapılabilir.

Taraflar katılabilir, taraf şirket ise şirket yetkilisi katılabilir yada vekâletinde arabuluculuk görüşme yetkisi bulunan avukatları arabuluculuk görülmelerine katılabilir. İş uyuşmazlıklarında ayrıca, taraf olan şirketse, şirket tarafından yetkilendirilen sigortalı bir çalışanı vasıtasıyla görüşmelere katılabilir.

Eğer taraflar anlaşamazsa, toplantı anlaşamama tutanağı ile sonlandırılır isteyen taraf dava yoluna başvurmakta serbesttir. … Eğer taraflar karşılıklı yapılan görüşmeler neticesinde orta noktada buluşamaz veya taraf teşkili sağlanamadıysa arabulucu anlaşamama tutanağı tutar ve dava açılır

Arabuluculuk süreci sonunda tarafların anlaşmaya varması halinde, üzerinde anlaşılan hususlar bir anlaşma belgesi ile belgelendirilir. Tarafların arabuluculuk sürecine ihtiyari olarak ya da dava şartı olarak başvurmasından ari olarak, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında artık dava açılamaz.

Trafik kazalarından kaynaklı tazminat taleplerinde arabuluculuğa başvuru zorunluluğu genel olarak bulunmamaktadır. Buna rağmen sigorta şirketlerine de aynı dava ile husumet yöneltilecekse, ilgili sigorta poliçesi kapsamında en azından sigorta şirketine karşı arabuluculuğa başvurmak zorunludur.

İhtiyari Arabuluculukta Sürelerin Durumu

Bu şekilde ihtiyari başvuruda, arabuluculuk sürecinin başlamasından sona ermesine kadar geçirilen süre, zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmıyor (Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu md. 16/2).

Aile hukuku, işçi-işveren ve tüketici uyuşmazlıklarında arabulucuya taraf başına saatlik 170 lira ödenecek. Ticari uyuşmazlıklarda taraf başına saatlik 330 lira ödenecek. Diğer tür uyuşmazlıklarda taraf başına saatlik 205 lira ödenecek.

Konusu para olan uyuşmazlıklarda anlaşma sağlandığı takdirde arabulucu ücreti yüzde üzerinden belirlenmektedir. 50.000 TL altındaki miktarda anlaşma sağlanması durumunda anlaşılan tutarın, eğer bir arabulucu görev aldıysa %6’sı; birden fazla arabulucu görev aldıysa %9’u arabulucu ücreti olarak hesaplanmaktadır.

Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır (6325 sayılı HUAK md. 18/A-13). Bu itibarla, arabuluculuktan sonuç alınamayarak dava açılması halinde, Adalet Bakanlığı tarafından ödenen bu ücret yargılama giderlerine eklenir.

Arabulucu, taraflara anlaşmazlığı çözebilecek çeşitli seçenekleri araştırma ve oluşturma konusunda yardımcı olur. Taraflar, Arabulucu’nun ve yasal vekillerinin yardımıyla oluşturulan seçenekleri değerlendirirler. Taraflar, dağıtıcı veya birleştirici ya da her ikisi birden olabilecek pazarlık sürecine girişirler.

Zorunlu arabuluculuk, bu uyuşmazlıklar açısından dava şartıdır. Yani, arabulucuya gitmeden açılan dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir. Ticari davalar ve iş davalarına konu olan bazı talepler (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, maaşlar vb.) zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır.

Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.” Bu düzenlemeye göre; arabulucuya başvurmadan dava açılması durumunda dava usulden reddedilecektir.

Arabuluculuk süreci, dava açılmadan önce arabulucuya başvuru hâlinde, tarafların ilk toplantıya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucu arasında sürecin devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varılıp bu durumun bir tutanakla belgelendirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

Başvuru, dava şartı yada ihtiyari işlerde Adliyelerdeki arabuluculuk bürolarına, ihtiyari işlerde ise Arabuluculuk Merkezlerine yada Arabuluculara yapılabilir. Bir davanın yetkili mahkemesi nerede ise o yer Arabuluculuk Bürosu yetkilidir.

Ticari uyuşmazlıklarda yetkili arabuluculuk bürosu, uyuşmazlığın konusuna göre yetkili mahkemenin bulunduğu yer arabuluculuk bürosudur. Arabulu- culuk bürosu kurulmayan yerlerde ise bu yetki görevlendirilen yazı işleri mü- dürlüğündedir.

Arabuluculuk başvurusu adliyelerde bulunan arabuluculuk bürolarına yapılabilir. Tek tarafın talebi ile bir arabulucu tayini mümkün değildir, sistem otomatik olarak bir arabulucu atar. 01.01.2019 tarihi itibariyle ticari uyuşmazlıklar bakımından arabuluculuk yoluna başvurmak dava şartı haline gelmiştir.

Taraflardan Birinin Arabuluculuk Toplantısına Katılmaması

Arabuluculuk görüşmesine katılmayan taraf, davada haklı da çıksa haksız da çıksa yargılama giderlerini ödemeye mahkum edilir. Ayrıca davada haklı çıkması halinde lehine vekalet ücretine hükmedilmez.

Genel Müdürün bulunmadığı toplantılarda Başkanlık görevi Arabuluculuk Daire Başkanı tarafından yerine getirilir. (4) Kurul, mart ve eylül aylarında olmak üzere yılda en az iki kez toplanır. Ayrıca, Başkanın veya en az beş üyenin talebiyle Kurul her zaman toplantıya çağrılabilir. (5) Kurul en az on kişi ile toplanır.