Boşanma istemiyle dava açacak olan eşlerden birisi açısından ister anlaşmalı ister çekişmeli boşanma olsun, davanın görüleceği mahkeme Aile Mahkemeleridir.
Yetkili mahkeme ise eşlerin son altı ay içerisinde birlikte ikamet ettikleri yerde bulunan ya da taraflardan birinin yaşadığı yere bağlı olan Aile Mahkemeleri olacaktır.
Örneğin Gaziantep bölgesinde ikamet eden çiftler açısından açılacak olan boşanma davasında doğru mahkeme Gaziantep Adliyesi Aile Mahkemeleri olacaktır.
Eşlerden biri tarafından hukuki anlamda eksiksiz ve doğru olarak hazırlanmış bir dilekçenin görevli ve yetkili mahkemeye sunulması ile boşanma süreciniz başlamış olacaktır.
Çekişmeli boşanma davaları nafaka, velayet, mal , tazminat gibi hususlarda en fazla hak kaybı yaşanan boşanma davası türüdür.
Herkes bilir ki çekişmeli boşanmalar, anlaşmalı boşanmalara nazaran daha uzun bir süreç gerektirmektedir ve bunun birçok sebebi vardır.
Örneğin boşanma sebeplerinin araştırılması,delillerin toplanması, bilirkişi raporlarının gelmesi, tanıkların dinlenmesi gibi birçok sebep boşanma sürecini uzayabilmektedir.
Boşanma süreci doğru ve hatasız bir şekilde takip edilirse eğer boşanma süreci hızlandırabilmekte.
Lakin gerekli bilgiler yerini bulmazsa, boşanma davası takip edilmez ise ve hukuki prosedürler uygun bir şekilde yerine getirilmezse yıllarca sürebilmektedir.
Bu gibi hak kayıplarının önüne geçilebilmesi ancak etkili bir süreç yönetimi ile mümkündür.
O yüzden bireylere mutlaka bir avukat desteği ile boşanma davası açmaları önerilmektedir.
İlk aşaması dilekçeler teatisinden ibarettir. Dilekçeler aşaması;
Davacının dava dilekçesi hazırlayarak dava açması sonrasında başlayan bir aşamadır.
Dilekçeler aşamasının tamamlanması sonrasında ilk duruşma yapılacaktır. Bu duruşmada tarafların uyuşmazlık konusunu ve birbirlerinden taleplerini tespit edilecektir.
İlk duruşma sonrasında tahkikat aşamasına geçilecektir. Bir dosyanın tahkikat aşamasına geçmesi demek iddia ve savunmalar adına dilekçede belirtilen delillerin toplanılması anlamına gelmektedir. Tanıklar dinlenecek, ilgili yerlere müzekkere yazılarak cevapların toplanılması takip edilecektir.
Tahkikat aşamasının sonlanması ile sözlü yargılama aşamasına geçilecektir. Tüm delillerin toplanıldığı ve değerlendirilmesi sonrasında son sözün sorulduğu duruşmadır. Sözlü tahkikat adına gün verilip tarafların duruşmaya katılmaması halinde yokluğunda karar verileceği ihtar edilecektir.
Duruşmada kısa karar olarak mahkeme kararını açıklayacak ve duruşmadan yaklaşık 1 ay süre içerisinde gerekçeli karar düzenlenecektir. Karar sonucunda verilen karara yasal itiraz süresi içerisinde itiraz merciine başvurulacağı belirtilecektir.
Öncelikle dava dilekçesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uygun olarak düzenlenmelidir. Kişiler dava dilekçesini herhangi bir hukuki bilgi olmadan veya adliye önündeki arzuhalcilere başvurarak dilekçe yazdırmaktadır. Bu şekilde yazılan birçok dava dilekçesi mahkeme tarafından reddedilmektedir. Hukuki bilgi ve tecrübe gerektiren bu yöndeki işleri işin uzmanı tarafından yerine getirilmelidir.
Dava dilekçesinde, kişinin evlilik birliğini sarsan olayları iddiaları ve iddialarını somutlaştıracak delillerini belirtmelidir. Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen boşanma sebeplerinden birisine dayandırarak boşanma davası açabilecek olup kanuna uygun olarak düzenlenmeyen dava dilekçesi mahkeme tarafından reddedilecektir.
Çekişmeli boşanma davası, anlaşmalı boşanma davası ve ayrılık davasında taraflar; dava haklarının güvence altına alınması amacıyla kanunda belirtilen birtakım ihtiyati tedbirleri talep edebileceklerdir. Bu tedbirlere kısaca göz atacak olursak;
Çekişmeli boşanmalarda çocuğun velayetini belirleyen temel unsur, çocuğun menfaatleridir. Bu durumda hâkimlerin boşanma sonrası çocuğun kiminle yaşamasının çocuk açısından daha önemli olduğuna kanaat getirmesiyle velayet o kişiye verilir.
Etkili bir savunma yapılarak çocuğun menfaatlerinin kendisi ile yaşaması olduğu yönünde hakim kanaati oluşturmak mümkündür. O yüzden boşanma davası açacak kişiler uzman bir boşanma avukatı tutarak çocuğunun kendisinde kalmasını başarabilir.
Evet, bunun için ayrı bir dava açmanız gerekmez. Harcını ödemek kaydı ile ziynet ve şahsi eşyalarınızı da boşanma davasında talep edebilirsiniz. Avukatınız bu taleplerle ilgili ispat kuralları konusunda gerekli bilgiyi size verecektir.
Boşanma süreci sonunda eşlerden kusurlu olmayan ve ya daha az kusurlu olan taraf diğer eşe karşı uğradığı veya uğrayacağı maddi/manevi zararlar için tazminat talebinde bulunabilmektedir.
Taraflardan birisi kişilik haklarının zarar görmesi nedeni ile manevi tazminat talebinde bulunabileceği gibi maddi anlamda gördüğü zararlar için de tazminat talebinde bulunabilmektedir.
Tazminata hak kazanmak için boşanmayı gerektiren olaylar açısından daha az kusurlu olmak şart olarak aranmaktadır. Yine maddi tazminat talep edilirken talepte bulunan eşin gördüğü maddi zararları belgelemesi yahut ispatlaması gerekmektedir.
Çekişmeli boşanma davası açarken ve maddi tazminat talep edilirken hâkim karşı tarafın ödeme gücünü göz önüne almakta ve buna göre bir tazminat miktarına hükmetmektedir. Bu yüzden talep edilecek tazminat miktarı doğru olarak belirlenmeli ve karşı tarafın ödeyemeyeceği tutarlar talep edilmemelidir.
Manevi tazminat ise boşanmayı gerektiren olgular sebebiyle kişilik hakları zarara uğramış kişiler tarafından talep edilebilir. Örneğin aldatma nedeniyle açılacak boşanma davalarında bu husus ispatlanmalı ve aldatma gerekçesiyle kişilik haklarının, saygınlığının zarar gördüğü tespit edilmelidir. Ayrıca aldatma olayı ispatlandığı takdirde 3. Kişiden de manevi tazminat talep edilebilmekte olup, 3. Kişinin tarafların evli olduğundan haberdar olması şart olarak aranmaktadır.
Filmlerde ya da dizilerde izlediğimiz duruşma sahneleri bizim hukuk sistemimiz için geçerli değildir. Yazılı yargılama usulüne tabi olduğundan beyanlar yazılı olarak alınmış olacaktır.
Hakim, duruşmalarda yalnızca genel ve yüzeysel olarak boşanma iddiaları ile savunmalar soracak, uzlaşma ihtimali bulunup bulunmadığı, uzlaşma ihtimali bulunmuyor ise tahkikat aşaması için delil sunumuna dair detaylı sorular yönlendirecektir.
Yazılı yargılama usulüne tabi olduğundan dilekçede yazılanların tekrardan sözlü olarak anlatılması istenilmemektedir, özet ve yüzeysel olarak belirtilmesi istenilecektir.
Mal paylaşımı konusunda esas belirleyici unsur, eşlerin bağlı oldukları yasal mal rejimidir. 2002 yılında önce yasal mal rejimi mal ayrılığı rejimi idi. 2002 yılından önce yapılan evliliklerde mal paylaşımı yapılırken aksi bir sözleşme yoksa her eş sahibi olduğu malı almaktadır. 2002 yılından önce olan evliliklerde 2002 yılından sonra alınmış mallar ise edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olmaktadır.
2002 yılında kanunda yapılan değişiklik ile yasal mal rejimi “Edinilmiş mallara katılma rejimi” olmuştur. Buna göre eşler evlenirken herhangi bir mal rejimi seçmemişler ise edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olacaklardır. Buna göre de boşanma sonrası mal paylaşımında evlilik içerisinde alınan her mal üzerinde (kişisel mallar hariç) iki taraf da hak sahibi olmaktadır.
Davacı, davalı eşine açtığı davada boşanma talebini sunacak ve karşı tarafın evliliği bitiren ve çekilmez hale getiren nedenleri olduğunu öne sürecektir.
Ancak karşı taraf aynı görüşte değil ise ve evliliğin hala devam etmesi gerektiğini savunuyor ise davalı eş dilekçede belirtmelidir. Ayrıca evliliğin çekilmez hale gelmediğini ispatlamalı, karşı tarafın evliliği çekilmez hale getirdiğine ilişkin davacının sunduğu iddialara karşılık karşı delil ile ispatlamalıdır.