İşyerinde çalışırken başka işyeri ile anlaşma yaptığınız her durumda kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacağınıza ilişkin yazımızda faydalı bilgiler vermeye çalışacağız. İlk duyulduğunda, bariz başka yerle anlaşmış gitmiş, ne tazminatı, bu kadar da olmaz, tazminat hakkı olmaz diyenler olabilir. Ancak bu değerlendirme etraflı ve hakkaniyetli bir değerlendirme olmayacağı aşikârdır. Nitekim işten ayrılmak isteyen işçinin bu isteğinin altında yatan sebeplere bakmak gerekir. Burada ikili bir ayrım yapmak gerekir.
1.İşi Bırakma Nedeni Yalnızca Başka İşyeri ile Anlaşmış Olma Durumu
İşyerinde çalışırken başka işyeri ile anlaşma olayımızda işçinin tek amacı yeni bir işe geçiş yapmak ise şu halde işi bırakma haklı bir sebebe dayanmamaktadır. İşçinin anlaştığı yeni iş kendisine göre daha iyi koşullar içerebilir, ücreti daha iyi olabilir, evine daha yakın olabilir, ailesinin ricası olabilir, sağlık durumuna daha uygun olduğunu düşündüğü bir iş olabilir , ancak bu hal tamamen işçinin kendi özel isteğinden veya kendisinden doğan sebeplerden kaynaklandığı için İş Kanununda kıdem tazminatı alınması için sayılan durumlar arasında da böyle bir imkan tanınmadığı için işçi kıdem tazminatını alamayacaktır. Daha da öz ifadeyle tek amacımız başka bir işyerine gitmek /transfer olmak veya kendi işinizi kurmak ise yalnızca bu nedenle bırakılan iş yerinden tazminat hakkınız olmayacaktır.
2. İşyerinde Çalışırken Başka İş Yeri İle Anlaşan İşçi Haklı Gerekçelerle İşini Bırakmış İse Fesihten Önceki İş Görüşmelerinin Tazminata Etkisi
İşyerinde çalışırken başka işyeri ile anlaşma için görüşmeler yapılması gerek elbette. Bir işyeri düşünün tüm uygulamaları hukuka aykırı, haklarınızı alamıyorsunuz, maaşlar geç yatıyor, baskı ve mobbing var, mesai ücretleri ödenmiyor, ücretlerinizin tamamı SGK kurumuna bildirilmiyor. Kısacası çalışma koşulları çekilir gibi değil. Kanun bu durumlarda derhal iş bırakma hakkı tanımış ancak bir yandan zorlu hayat koşulları ve ekonomik zorunluluklar varken, örneğin kira, elektrik, su, okul masrafları vb. her yükümlülüğünüz aynen devam ediyor. Yeni iş ayarlamadan da mevcut işi bırakırsanız oldukça zorlu bir süreç sizi bekleyebilir
3.Aynı Durum Memuriyete/Askerlik Mesleğine/Uzman Çavuşluğa/Kamu Kurumu İşçiliğine Geçiş İçin De Geçerli Mi Dir ?
Bu soruya kısaca cevap verelim. İşyerinde çalışırken başka bir işyeri ile anlaşma için anlatılan tüm hususlar bu memuriyet/uzman çavuşluk/kadro işçiliği/askerlik meslekleri için de geçerlidir. Yani yalnızca bu mesleklere geçmek için mevcut işi bırakan işçi tazminata hak kazanamaz. Ancak iş yerinden kaynaklı haklı fesih sebepleri için işi bırakan ve bırakmadan önce de memuriyet için görüşmeler yapan/ sınava giren/ mülakata katılan kişiler işi bıraktıktan sonra önceki iş yerinden kıdem tazminatı haklarını isteyebilecektir.
Özetin özeti ; mevcut iş yerinde iş bırakmayı gerektirecek haklı nedenler varsa bu durumda işçinin, başka mesleğe ya da başka iş yerine geçmek istemesi halinde bu süreçte ekonomik şartlarını korumak adına bir yandan çalışmaya devam ederken bir yandan da yeni iş arama/görüşme süreçlerini yürütmesi tazminatına engel olmayacaktır. Ama mevcut iş yerinde işi bırakmayı gerektirir hiçbir haklı neden yokken sırf başka iş yerine ya da başka mesleğe geçmek amacıyla hareket edildiğinde tazminat hakkınız da olmayacaktır. Hatta burada iş bırakma süreçlerinde ihbar bildirimini süresine uygun ve yazılı olarak bildirmeyen işçi bir de işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. Bizden uyarması.Saygılarımızla.
Avukat Ali Tümbaş
