Günümüz teknoloji çağı dostlar derken bile yaşanacak yeni teknolojik gelişmelerin aslında günümüzün hiç de sanıldığı kadar teknolojik bir çağ olmadığını göstereceğinden çekinmiyor değilim! Çoğu kere gelişmeleri ve yenilikleri takip edemez hale geldik.
Hayat akışı içinde tecrübeli, bilgili ve zeki insanlar dahi yeni gelişmeler karşısında tecrübesiz ve bilgisiz halde kalabiliyor. Yeni gelişmeler ve imkânlar yalnızca iyi yönde kullanılmıyor tabi. Bir de fırsatçı dolandırıcılar var ki sormayın. Herkesten çok bunlar takip ediyor çağı. Bizle beraber su bile uyurken dolandırıcılar uyumuyor. Nerede bir gelişme bu adamlar veya kadınlar oraya çoktan el atmış oluyor.
Son zamanlarda internet üzerinden alışveriş kapasitesinin artmasına binaen değişik suçlarda ortaya çıktı. Dolandırıcılık metotlarının sınırı yok tabi. Yazımıza konu edilen yargı kararında yaptımız ise internet üzerinden gerçekleştirilen satışlarda para transferinin yapılmasına rağmen satın alınan ürünün parayı ödeyene teslim edilmemesi durumunda neler olabileceğini değerlendireceğiz.
Bu konuda öncelikle Türk Ceza Kanunu madde 158 bu konu hakkında rehberimiz olacaktır.
Bu maddenin 1-f bendi uyarınca internet yoluyla yapılan bu tür bir işlem “Nitelikli Dolandırıcılık” olarak değerlendirilmektedir.
Yargıtay da bu konuda birçok karar vermiştir. İnternetin sağladığı teknik alt yapı sebebiyle şahıslarla iletişime geçip şahıslara vaat edilen ürünün verilmemesi e-ticaret hukuku bağlamında ayrı bir konu olsa da Türk Ceza Kanunu uyarınca nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur. Normal dolandırıcılık olmamasının sebebi ise kişiye karşı bilişim sistemleri aracı kılınarak bu dolandırıcılık eyleminin yapılmasıdır.
İş bu suçun maddi ve manevi unsurları, suçun ne şekilde işleneceği, işlendiği takdirde cezasının ne olacağı, hangi durumlarda nitelikli dolandırıcılık vasfını kazanacağına ilişkin YARGITAY kararına da bakalım.
T.C. YARGITAY CEZA GENEL KURULU Esas : 2012/15-1293 Karar : 2013/111 Karar Tarihi : 2.4.2013 sayılı kararında demiş ki ;
“………TCK 158. Maddenin gerekçesinde de; “Dolandırıcılık suçunun, bilişim sistemlerinin, banka veyakredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi de, birinci fıkranın ( f ) bendinde bu suçun bir nitelikli unsuru olarak kabul edilmiştir. Bilişim sistemlerinin ya da birer güven kurumu olan banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması, dolandırıcılık suçunun işlenmesi açısından önemli bir kolaylık sağlamaktadır” açıklamalarına yer verilmiş olup,bu bentte bilişim sistemleri ile banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık olmak üzere birden fazla nitelikli hal kabul edilmiştir.Günümüzde bilişim sistemleri ile sesli-görüntülü haberleşme,elektronik imzanın kabulü, yeni ticari ilişkiler, internet bankacılığı hizmeti ile para transferleri ve bunlar gibi pek çok yenilik toplumsal hayata girmiş,bilişim gerek iş, gerekse günlük hayatta vazgeçilemeyecek kadar önemli bir noktaya ulaşmış, bilişim teknolojileri daha hızlı ve ucuz bir nitelik arz etmesi nedeniyle, klasik yöntemlere nazaran daha fazla tercih edilir duruma gelmiştir.
Bu sistemlerin güvenle kullanılması, aynı anda hızlı ve kolayca birçok kişiye ulaşılması ve bu tür suçların işlenmesinde faile kolaylık sağlaması nedeniyle nitelikli hal sayılmıştır……..”
Karara bakıldığında dikkat çeken şeyler; bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması, suçu işleyen dolandırıcının işini çok kolaylaştırması, bu araçların çok yaygınlaşmış olması. Yani Yargıtay hem mağdurun hem de suçlunun karşılıklı olarak bilişim sistemleri karşısındaki pozisyonuna bakmakta ve bu yöntemlerin failin işini daha çok kolaylaştırdığı için suçun nitelikli halini oluşturduğunu ortaya çıkarmaktadır.
Bize sorarsanız, güvenilir sitelerden dahi alışveriş yaparken asıl kredi kartınızla değil limiti günlük sıfırlanan sanal kartınızla alış veriş yapın. Sosyal medya hesaplarından alışverişi ise sağlıklı bulmuyoruz. Yapacaksanız da satım yapan firmanın internet sitesi var mı yok mu, hakkında şikâyet var mı yok mu, yorumlar nasıl şeklinde detaylı araştırmalar yaparak ve dikkatli davranarak alış veriş yapın. Hele çok yüksek meblağlı alışverişler yapılacaksa da mutlaka ya tartışmasız güvenilir siteler ya da doğrudan mağazalardan temin edin. Çuvalla paranız da olsa dolandırılınca üzülürsünüz. O duyguyu yaşayan bilir. Allah yaşatmasın size o zor duyguları, insanların emeklerini çalanlara da kurdukları kirli düzeni! Saygılarımızı sunarız..
Gaziantep Barosu Avukatı
Av.Ali TÜMBAŞ
