İdare Hukuku, dayanağını Anayasa’dan alan ve amacı kamu yararını gerçekleştirmek olan bir hukuk dalıdır. Bu çerçevede idarenin işleyişini ve idarenin kişilerle olan ilişkilerini düzenlemektedir. Kamu gücünü kullanan ve geniş bir takdir yetkisine sahip olan idarelerin gerçekleştirdiği işlemler gerçek ve kamu tüzel kişilerini yakından ilgilendirmektedir. İşlemlerin hukuka aykırı olması halinde, uyuşmazlığın niteliğine göre, bu uyuşmazlıkların çözümü ve aykırılıkların giderilmesi için idari yargı mercilerine başvurulması (idari başvuru) gerekmektedir. Buradan bir sonuç alınamaması halinde de idare avukatı tarafından idari dava açma süresi içerisinde görevli ve yetkili olan idari mahkemelerde dava açılması gerekmektedir.
Kimler İdare Avukatı Olabilir?
İdare avukatı olabilecek kişiler oldukça geniş bir hukuk dalı olan idareye hakim olabilecek ve konuda uzmanlaşacak insanlar olacaktır. Çok ayrıntılı bir hukuk dalıdır. Bu nedenle bu alanda uzman olmak büyük emek gerektirir. İçinde pek çok alt dalı kapsamaktadır. Yalnızca idari örgütler konusunda başarılı olmak yeterli değildir. İmar hukuku, idari sözleşmeler ve ihale hukuku gibi içinde çok sayıda alt dal bulunmaktadır.
Bu alt dallar konusunda da başarılı olmak gerekir. Alt dallarıyla beraber idare hukukundan kaynaklı olan uyuşmazlık ve olumsuzlukların çözümünde etkili olan yargı koluna idari yargı ismi verilmektedir. İdare avukatları bu alanda aktif olarak hizmet vermektedir. Kimi durumlarda uyuşmazlıklar için adli yargı görev yapabilir. Bu aşamada mutlaka doğru yargı koluna dava açmak gerekir. Doğru adımları atabilmek adına avukatla çalışma çok önemlidir. İdare avukatına danışılmadan hareket edilmesi yanlış adımların atılmasına neden olabilir. Bu da zarara yol açabileceğinden mutlaka uzman avukata danışınız.
İdare Avukatıyla Çalışmanın Önemi
İdare avukatıyla çalışmanın önemi yanlış adımların atılmaması, zaman kaybı yaşanmaması, doğru yerlere başvuru yapılması ve zarara uğranmaması gibi çok sayıda nedenden dolayı büyük önem taşımaktadır. Uygulamalar esnasında kişiler kendi başlarına çok sayıda hukuki işlemi bilmeden yapabiliyorlar. İdare kanununa bağlı kalmadan yapılan işlemler elbette bu kişilerin sonuç almasını sağlamıyor.
Kişilerin mutlaka bu hukuk kurallarına bağlı hareket etmesi gerekiyor. Kişilerin kendi alanlarına girmediğinde bu konu yanlış yapılmaya oldukça müsaittir. Kişiler idare karşısında hukuki ilkeler çerçevesinde korunmaktadır. Ancak burada önemli olan nokta bu ilkeleri bilmektir. İşte idare avukatları bu ilkeleri ve süreci iyi bilir. Bu nedenle doğru adımlar atılır, kişi hak kaybına ya da zaman kaybına uğramaz. Siz de uzman idare avukatına danışarak bu süreci en iyi şekilde yönetebilirsiniz.
İdare Avukatlarının Açtığı İptal Davası
İdare avukatı tarafından açılan iptal davası bu hukuk dalının temelini oluşturduğu için çok önemli kabul edilir. Anayasanın 125. Maddesine göre idarenin her türlü eylemi ve işlemleri yargıya karşı açılmıştır. Bu maddenin son fıkrasında yer alan bir hüküm idarenin kendi işlemlerine ve eylemlerine göre doğan zararlardan yükümlü olduğunu belirtmektedir. Dolayısıyla kişilerin idarelere iptal ve tam yargı davası açarak haklarını araması mümkündür.
İptal davası kısaca idari işlemler hakkında açılan bir dava olup, idarenin sebep, amaç, şekil ve yetkisi konularında denetlenmesini sağlamak için açılmaktadır. Sayılan unsurların hukuka aykırı olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Eğer bu unsurlardan herhangi bir tanesi ihlal edilire, ihlal edilenlere iptal davası açılmaktadır. Bu dava davacının lehine sonuç verir. Bu açıdan bakıldığında rahatlıkla iptal davasının menfaati ihlal edilenler tarafından açılabileceğini söyleyebilirsiniz.
İdare Avukatlarının Açtığı Tam Yargı Davası
İdare avukatı tarafından açılan tam yargı davası idari işlem ve eylemden dolayı doğmaktadır. Muhtel olanlar tarafından açılan bir dava türüdür. Aslında bu dava türü avukatlar tarafından tazminat davası türü olarak tanımlanmaktadır. İdarenin işlem ve eylemlerinden dolayı açılan bu dava, idare kural olarak zararların giderilmesine dayanmaktadır.
Tam yargı davasının açılması için yoğun bilgi gerekir. Ciddi hukuki bilgi olmadan bu davanın açılması söz konusu olmayacaktır. Ayrıca uygulanması gereken prosedürler de doğru olmalıdır. Aksi halde yok yere zarar doğması söz konusu olabilir. Bu nedenle mutlaka uzman bir idare avukatına danışarak bu süreçleri yönetmek gerekecektir.
İdare Avukatlarının Açabileceği Dava Türleri
İdare avukatı tarafından açılan dava türleri arasında şunlar yer almaktadır:
- Askeri lise davaları,
- Polis okulu sağlık davaları,
- Disiplin davaları,
- Memur davaları,
- İdarenin sorumluluğu nedeniyle açılan tam yargı davaları,
- Tayin davaları,
- Polis okulu mülakat davaları,
- Meslekten ihraç davaları,
- Kamulaştırma davaları,
- Memur emekliliği ile ilgili davalar,
- İmar plan tadilatı ve plan tadilat talebinin reddine dair işlemin iptaline ilişkin davalar,
- Malpraktis davaları,
- Açıktan atama, aday memur iken ilişik kesme ve ilk atama davaları,
- Görevden çıkarma davaları,
- Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması davaları,
- Kamu ihale kanunu ve devlet ihale kanunundan kaynaklanan uyuşmazlıklara ilişkin davalar,
- İdari sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar,
- Sağlık sebebiyle öğrencilik ve memurluktan atılma davalarının hepsi idare hukuku konusunda girmektedir.
Bunların dışında ülkemizde idare avukatlarının istedikleri alanda hizmet verme ve davalara bakma yetkisi bulunmaktadır.
İdare Hukuku Kapsamında İdari Yargıda Görülen Davalar Nelerdir?
idare hukuku dava türleriİdare Hukukundan kaynaklanan ve idari yargıda görülen davalar üçe ayrılmaktadır. Bunlar;
- İptal Davaları
- Tam Yargı Davaları
- İdari Sözleşmeden Kaynaklanan Davalar
olup idare hukuku alanında uzman avukatlar tarafından yürütülmeleri hak kayıplarının önüne geçmek adına önem arz etmektedir. İdare hukuku alanında çalışmalar yapan avukatlar genel itibariyle idare hukuku avukatı yada idari yargı avukatı olarak tanımlanmaktadır.
İdarenin Sorumluluk Halleri Nelerdir?
İdarenin sorumluluk halleri kusurlu ve kusursuz sorumluluk halleri olarak ikiye ayrılmaktadır. İdare gerçekleştirmesi gereken hizmeti geç, kötü veya hiç yerine getirmezse, idarenin kusur sorumluluğu doğar. Bununla birlikte bazı durumlarda, hiçbir kusuru olmasa da idare ortaya çıkan zararlardan sorumlu olur. Buna da idarenin kusursuz sorumluluğu denir. Kamu görevlisinin görevini yerine getirirken uğradığı zarar ve bir hizmetin ifa edilmesi sırasında hizmetin doğası gereği üçüncü kişilere verilen zarar idarenin sorumluluk hallerine örnektir.
Yaşanan her olayda idarenin sorumlu olup olmadığının ayrıca değerlendirilmesi gerekmektedir. İdare hukuku alanında tecrübeli ve nitelikli idare hukuku avukatları bu davalar için yoğun bir şekilde çalışmakta ve çözüm üretmektedir. Bu nedenle idare hukuku alanında hak kaybına uğranılmaması açısından uzman avukatlar ile çalışılması önem arz etmektedir.
İdari Davalarda Süreç Ne Zaman ve Nasıl Başlatılmalıdır?
Davalının idare olduğu tazminat davalarında (tam yargı davası) öncelikle meydana gelen zararın kaynağının tespit edilmesi gerekir. Zararın kaynağı idari eylem ise, durumun öğrenilmesinden itibaren bir yıl içerisinde öncelikle ön karar alınması için idareye başvurulmalı ve ardından dava açılmalıdır. Zararın kaynağı idari işlem veya idari sözleşme ise kural olarak 60 gün içerisinde dava açmak gerekir.
İptal davalarında ise kanunlarda daha kısa bir süre öngörülmediği sürece 60 gün içerisinde dava açılması gerekmektedir. Bununla birlikte bazı özel kanunlarda daha kısa sürelerin düzenlenmiş olması da mümkündür. Bu nedenle sürelerin kaçırılmaması ve hak kayıplarının önlenmesi adına idare hukuku alanında uzman avukatlardan yardım alınması önem arz etmektedir.
